Badania
Narodowe Centrum Nauki, grant Sonatina 5
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Celem projektu jest zbadanie i opracowanie działalności Interdyscyplinarnej Placówki Twórczo-Badawczej „Pracownia” z Olsztyna, funkcjonującej na przełomie lat 70. i 80., oraz nowatorska analiza ukazująca tę grupę jako jedną z prekursorek kształtujących polską szkołę animacji kultury. Poprzez interdyscyplinarne zbadanie spuścizny „Pracowni” oraz przyznanie jej należnego miejsca w dziejach polskich społecznych działań twórczych, badanie ma na celu uzupełnienie luk w historii polskiej animacji kultury, wzbudzenie dyskusji przyczyniającej się do budowania spójności tej dyscypliny oraz jej teoretyczne wzmocnienie. Działalność „Pracowni” poprzedza dyscyplinarne ramy animacji kultury, sytuowane konwencjonalnie w 1989 roku. Stanowiła ona pomost między teatrem alternatywnym tworzonym przez grupy twórcze, a profesjonalizacją animacji w organizacjach pozarządowych w latach 90. Jej animacyjna specyfika sytuuje ją po stronie oryginalnych, twórczych metodologii wykorzystujących sztukę jako metodę badania.
Posłuchaj jak opowiadam o performansie "Podróż do domu" zrealizowanym przez Interdyscyplinarną Placówkę Twórczo-Badawczą "Pracownia" w okolicy wsi Plutki k. Olsztyna w 1978 r. Autorzy akcji: Ewa Scheliga i Krzysztof Łepkowski. Nagranie stanowi fragment podcastu nagranego w ramach kursu edukacyjnego "Otwieraj na kulturę" realizowanego przez Fundację Centrum Edukacji Obywatelskiej w 2022 roku.
Badania doktorskie:
Badania etnograficzne prowadzone w celu przygotowania pracy doktorskiej w Instytucie Kultury Polskiej UW, współfinansowane przez Narodowe Centrum Nauki w ramach grantu Preludium.
Już niedługo nakładem Oficyny Wydawniczej "Implus" ukaże się monografia naukowa "Szkoła transformacji. O szkole waldorfskiej w dobie przełomu demokratycznego" będąca efektem tego projektu.
Celem badań było ukazanie specyfiki społecznego ruchu edukacyjnego rozwijającego się w Polsce w dobie przełomu demokratycznego. Na ruch ten patrzę przez pryzmat szkoły waldorfskiej, będącej zarówno wyjątkowym, jak i typowym zjawiskiem. Z jednej strony opartym na swoistej myśli pedagogicznej Rudolfa Steinera, z drugiej mogącym zaistnieć w przełomowej rzeczywistości właśnie ze względu na otwarcie granic i ponowne określanie się Polski wobec kultury Zachodu.
Ruch szkół społecznych czerpał z doświadczeń różnych innych ruchów społecznych, odwołując się zarówno do Solidarności, jak i kultury alternatywnej z charakterystycznymi dla niej poszukiwaniami duchowymi, co dobrze wpisywało się w intelektualne mody i fascynacje czasów przełomu.
Na potrzeby badań, w latach 2014-2018 prowadziłam obserwacje etnograficzne w szkołach społecznych i waldorfskich w Polsce i Berlinie, przeprowadziłam ok. 50 wywiadów z członkami ruchu waldorfskiego w Polsce (rodzicami, nauczycielami, absolwentami, sympatykami), brałam udział w kursie dla nauczycieli waldorfskich, a także prowadziłam kwerendy archiwalne i biblioteczne min. w Goetheanum Archiv w Dornach w Szwajcarii.
Udział w zespołach badawczych:
- Legnica. Pamięć podzielonego miasta
Badania etnograficzne prowadzone od 2010 roku w Legnicy i w innych miejscowościach na Dolnym Śląsku, poświęcone pamięci lokalnej o stacjonowaniu Armii Radzieckiej. Badania prowadzone w zespole dr hab. Zuzanny Grębeckiej, z którego wyłoniła się grupa badawcza Spółdzielnia Etnograficzna. W 2013 roku z okazji 20-lecia opuszczenia Polski przez AR, wraz z Galerią Sztuki w Legnicy, zorganizowaliśmy działanie etno-animacyjne "Odcienie czerwieni. Ślady obecności", a w 2018 r. z okazji 25-lecia: familijną grę terenową po nieoczywistych ścieżkach radzieckiej Legnicy "Na czerwonym tropie" oraz akcję miejską i instalację przestrzenną "Granice kwadratu".
- Etnografia/Animacja/Sztuka
Badania etnograficzne i działania animacyjne prowadzone od 2010 roku w kilku wsiach w województwie mazowieckim: Broniów i Ostałówek, a następnie Zaława i Cukrówka. Badania dotyczyły nierozpoznanych wymiarów rozwoju kulturalnego obszarów wiejskich w Polsce i prowadzone były meodami etno-animacyjnymi. Z zespołu prowadzonego przez dra hab. Tomasza Rakowskiego zawiązał się Kolektyw Terenowy. W 2013 roku zorganizowaliśmy wystawy w Galerii Kordegarda i w Muzeum Etnograficznym w Krakowie. Pokłosiem działań jest też książka "Etnografia/Animacja/Sztuka" pod redakcją Tomasza Rakowskiego oraz film Poli Rożek "Prolog". Kontynuacją projektu był udział w grancie "Kultura Oddolna - oddolne tworzenie kultury".
- Tradycja ezoteryczna
Udział w roli ekspertki w międzynarodowym grancie badawczym Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki "Kultura polska wobec zachodniej filozofii ezoterycznej 1890-1939", kierowanym przez prof. dr hab. Monikę Rzeczycką w latach 2016-2019. Prace w sekcji II "Polska antropozofia" nad opracowywaniem historii polskich antropozofów w dwudziestoleciu międzywojennym, szczególnie w obszarze wpływu antropozofii na polską kulturę i edukację alternatywną. Efektem projektu jest min. internetowy Leksykon Polskiego Ezoteryzmu 1890-1939 i publikacje książkowe.
